2.3. Dialogvindauge og dokkpanel

2.3.1. Organisering av dialogvindauga

GIMP gjev deg stor fridom til å setja opp dine eigne dialogvindauge på skjermen. Eit «dialogvindauge» er eit flyttbart vindauge som inneheld alternative innstillingar for eit verktøy eller er dedikert til ei spesiell oppgåve. Eit «dokkpanel» er ein behaldar som kan innehalda ei samling av vedvarande dialogvindauge, for eksempel dialogvindauga «Verktøyinnstillingar», «Penslar», «Palettar» og så vidare. Dokkpanela kan ikkje innehalda ikkje-vedvarande dialogvindauge som for eksempel dialogvindauge for innstillingar eller eit biletvindauge.

GIMP har tre førehandssette dokkpanel:

  • verktøyinnstillingane, einingsstatus, angreloggen og bilete under verktøykassa i det venstre panelet,

  • penslar, mønsterelement og fargeovergangar i nedre del av panelet til høgre,

  • laga, kanalar, banar og angreloggen vert limt inn i den øvre delen av panelet til høgre.

I desse dokkpanela er kvart vindauge lagt i eiga fane.

I multivindauge-modus er verktøykassa eit bruksvindauge og ikkje eit dokkpanel. I enkeltvindauge-modus er verktøykassa ein del av det enkle vindauget.

Bruk VindaugeDokkpanel for å få fram lista over dialogvindauge som kan limast inn i andre dialogvindauge som dokkpanel. Du kan opna eit dokkpanel ved å klikka på det i lista. Dersom dialogvindauget er tilgjengeleg i eit dokkpanel, vert det vist der, elles vil handsaminga vera avhengig av om programmet er i multi- eller enkeltbilete-modus:

  • I multivindauge-modus vil eit nytt vindauge med dialogvindauget koma opp på skjermen.

  • I enkeltvindauge-modus vert dialogvindauget automatisk limt inn som ei fane i pensel-dokumentloggen.

Du kan klikka og dra ei fane til den plassen du ønskjer:

  • anten i fanelinja i eit dokkpanel eller integrert i dialoggruppa,

  • eller på ei innlimingslinje, som vert synleg som ei blå linje når musepeikaren går over vindaugekanten, for å forankre dialogvindauget til dokkpanelet.

I multivindauge-modus kan du også klikka på dialogvindaugetittelen og dra han der du ønskjer.

Figur 3.7. Å integrera eit nytt dialogvindauge i ei dialoggruppe

Å integrera eit nytt dialogvindauge i ei dialoggruppe

Her, i multivindauge-modus, vart histogramdialogvindauget dradd til fanelinja i angrevindauget for lag.


Enklare: kommandoen Legg til fane i fanemenyen: Del 2.3.2, «Fanemenyen».

Figur 3.8. Å festa eit dialogvindauge til kanten av eit dokkpanel

Å festa eit dialogvindauge til kanten av eit dokkpanel

Histogramdialogvindauget er dradd over til det venstre loddrette innlimingsområdet og sleppt der. Resultat: Dialogvindauget er nå limt til den venstre kanten av det høgre panelet. Dialogvindauget høyrer nå til det høgre panelet.

Du kan altså arrangera dialogvindauge i ei multi-kolonne-vising. Dette kan vera nyttig dersom du arbeidar med to skjermar, ein for biletet og ein annan for dialogvindaga.


[Tips] Tips

Trykk Tabulator-tasten for å slå visinga av dokkpanela av og på. Dette kan vera nyttig når dokkpanela ligg over heile eller delar av biletvindauget. Du kan raskt gøyma alle dokkpanela, utføre arbeidet ditt og deretter visa alle dokkpanela igjen. Trykk på Tabulator-tasten inne i eit dokkpanel for å navigera deg gjennom dette.

2.3.2. Fanemenyen

Figur 3.9. Eit dialogvindauge i eit dokkpanel med knappen for fanemenyen utheva.

Eit dialogvindauge i eit dokkpanel med knappen for fanemenyen utheva.

I kvart dialogvindauge har du tilgang til ein spesialmeny med fanerelaterte operasjonar ved å klikka på fanemenyknappen som er utheva på figuren ovanfor. Nøyaktig kva for kommandoar som dukkar opp, vil variera frå dialogvindauge til dialogvindauge, men han vil alltid innehalda operasjonar for å laga nye faner, eller for å lukka eller slå dei av.

Figur 3.10. Fanemenyen for lagdialogvindauget.

Fanemenyen for lagdialogvindauget.

Multivindauge-modus

Fanemenyen for lagdialogvindauget.

Enkeltvindauge-modus


Fanemenyen gjev deg tilgang til følgjande kommandoar:

Sprettoppmeny

Øvst på kvar fanemeny finn du innhaldsmenyen. Denne menyen viser operasjonar relaterte til den spesifikke fanemenyen dette gjeld. For eksempel vil innhaldsmenyen Lagmeny innehalda eit sett av operasjonar for å arbeida med biletlag.

Legg til fane

Legg til fane vil opna ein undermeny som viser alle dei tilgjengelege dialogvindauga som kan leggast inn som faner.

Figur 3.11. Undermenyen «Legg til fane»

Undermenyen «Legg til fane»

Lukk fane

Lukkar dialogvindauget. Dersom dette er det siste dialogvindauget i dokkpanelet, vert også dokkpanelet lukka.

Løys fane

Løyser fana frå dokkpanelet og legg ho som einaste fane i eit nytt dokkpanel. Du kan gjera det same ved å dra fana ut av dokkpanelet og sleppe ho på ein tilfeldig plass på skjermen der ho ikkje kan limast inn.

Dette er ein måte å oppretta eit ekstra vindauge i enkeltvindauge-modus!

Dersom fana er låst, vil dette menyvalet vera gråa ut.

Lås fana til dokkpanelet

Gjer at dialogvindauget ikkje kan flyttast eller løysast. Når det er kryssa av for denne, vil Løys fane vera uverksam og gråa ut.

Storleik på førehandsvisinga

Figur 3.12. Storleiken på førehandsvisinga i ein fanemeny.

Storleiken på førehandsvisinga i ein fanemeny.

Ein del av, men ikkje alle, dialogvindauga har ein fanemeny for å bestemma storleiken på førehandsvisinga. Normalverdien er Middels. For eksempel viser penselmenyen eit bilete av alle tilgjengelege penslar, medan storleik på førehandsvisinga viser kor store bileta kan vera.

Fanestil

Figur 3.13. Undermenyen for fanestil i ein fanemeny.

Undermenyen for fanestil i ein fanemeny.

Fanestilopnar ein undermeny der du kan velja korleis fanene skal visast øvst (sjå biletet ovanfor). Du har her fire val (ikkje alle vala er tilgjengelege for alle dialogvindauga):

Ikon

Vis eit ikon som representerer dialogvindaugetypen.

Status no

Dette valet er berre tilgjengeleg i dialogvindauge der du kan velja eit eller anna, som til dømes pensel, mønsterelement eller fargeovergang. Det valde elementet vert vist øvst i fana som Noverande status.

Tekst

Vis dialogvindaugetypen som tekst.

Ikon og tekst

Bruk av både tekst og symbol vil føra til breiare faner.

Status og tekst

Vis det valde elementet og tekst med dialogvindaugetype.

Automatisk

Standardalternativ: tilpassar stil i høve til tilgjengeleg rom i gruppa (tekststil brukar mykje plass og er ikkje alltid mogleg).

Vis som liste/rutenett

Desse vala vert vist i menyboksar der du har høve til å velja element frå eit sett, slik som penslar, mønster, bokstavtypar osv. Du kan her velja å visa elementa som ei liste med namn og andre opplysingar for kvart element, eller som ein tabell sett opp i eit rutemønster med ikon for kvart element, men utan namn. Kvar av måtane har sine fordelar. Listeforma gjev deg mest informasjon, medan tabellforma kan visa fleire element samstundes. Dei fleste dialogvindauga vert i normaloppsettet viste på listeform, men for eksempel dialogvindauga for penslar og mønster vert normalt viste på tabellform.

Når ei tre-vising er sett som Vis som liste, kan du bruka taggar. Sjå Del 3.7, «Tagging».

Du kan også bruka søkjefeltet for lister:

Figur 3.14. Søkjefeltet for lister.

Søkjefeltet for lister.

Bruk Ctrl+F for å opna søkjefeltet. Det må vera eit markert element for at denne kommandoen skal kunna brukast.


Søkjefeltet vert lukka automatisk etter fem sekund dersom du ikkje gjer noko.

[Notat] Notat

Denne snarvegen er også tilgjengeleg i trevisinga for innstillingane «pensel», «skrifttype» og «mønsterelement» i fleire verktøy.

Vis knapperad

Nokre dialogvindauge som t.d. mønsterelement, penslar, fargeovergangar og bilete, har ei knapperad nedst i vindauget. Du kan slå av eller på visinga med denne kommandoen.

Figur 3.15. Knapperada i penseldialogvindauget.

Knapperada i penseldialogvindauget.

Vis biletutvalet

Dette valet er berre tilgjengeleg i multivindauge-modus. Dersom dette er avmerkt, vert ein biletmeny vist øvst i dokkpanelet:

Figur 3.16. Eit dokkpanel med biletmenyen utheva.

Eit dokkpanel med biletmenyen utheva.


Valet er ikkje tilgjengeleg for dialogvindauge feste under verktøykassa. Valet er berre interessant når du arbeidar med fleire opne bilete samstundes.

Følj gjeldande bilete automatisk

Dette valet er berre tilgjengeleg i multivindauge-modus. Også dette valet er interessant berre når du har fleire opne vindauge på skjermen. Informasjonen i dokkpanelet vil alltid gjelda for det valde biletet i nedtrekkslista over biletvala. Dersom Følj gjeldande bilete automatisk er kopla frå, må du bruka nedtrekkslista for å få fram biletdata for det aktuelle biletet i dialogvindauget. Dersom Følj gjeldande bilete automatisk er i bruk, kan du velja bilete ved å trykkja på tittellinja for biletet.

Flytt til skjermen

Dette valet er ikkje alltid tilgjengeleg. Det opnar ein undermeny der du kan velja kva skjerm GIMP skal visast på. Viss du har berre éin skjerm, kan du ikkje flytta GIMP. Det andre valet, Opna skjerm… fortel oss at det er ein eksperimentell måte å velja ein ny skjerm på, og at det kanskje er betre å ikkje bruka han.