3. Narzędzia rysownicze

3.1. Informacje ogólne

Rysunek 1.23. Narzędzia rysownicze

Narzędzia rysownicze

W programie GIMP dostępnych jest trzynaście „narzędzi rysowniczych”, domyślnie zgrupowanych w dolnej części paska narzędzi. Ich cechą wspólną jest to, że pociągnięcie powstaje przy pomocy przciągania kursora myszy na obrazie. Cztery z nich:

zachowują się zgodnie z ogólnoprzyjętym wyobrażeniem o malowaniu pędzlem. Pozostałe używają pędzla do wprowadzania zmian na obrazie innym sposobem niż malowanie:

Przewaga korzystania z programu GIMP używając tabletu zamiast myszki jest szczególnie widoczna z narzędziami rysowniczymi: pełna kontrola jest tutaj nieoceniona. Narzędzia te posiadają specjalne opcje „czułości nacisku”, które mogą być wykorzystane jedynie podczas pracy na tablecie.

Oprócz zwyczajnej metody „ręcznej” istnieje również możliwość automatycznego zastosowania narzędzi rysowniczych. Odbywa się to poprzez utworzenie zaznaczenia lub ścieżki, a następnie „pociąganie” ich pędzlem. Można to zrobić dowolnym narzędziem rysowniczym, w tym niestandardowymi, jak Gumka czy Rozsmarowywanie. Wszystkie opcje są dla nich dostępne. Więcej informacji znaleźć można w rozdziale o Pociągnięciach.

3.1.1. Кlawisze modyfikujące

Ctrl

Przytrzymanie Ctrl wpływa na wszystkie narzędzia rysownicze, z wyjątkiem Stalówki. W przypadku Ołówka, Pędzla, Aerografu, Gumki i „Rozsmarowywania” klawisz ten zmienia narzędzie na „Pobranie koloru”, tak więc kliknięcie punktu obrazu zmienia kolor pierwszoplanowy (lub kolor tła w przypadku Gumki) na kolor klikniętego punktu warstwy aktywnej. Dla „Klonowania” przytrzymanie Ctrl i kliknięcie na obrazie wskazuje punkt początkowy dla kopiowania. W przypadku „Rozmywania / Wyostrzania” klawisz powoduje przełączanie pomiędzy rozmywaniem i wyostrzaniem, a dla „Rozjaśniania / Wypalenia” - pomiędzy rozjaśnianiem i wypalaniem.

Shift

Shift ma jednakowy wpływ na wszystkie narzędzia rysownicze. Jego przytrzymanie ustawia narzędzie w tryb rysowania linii prostych. Aby narysować linię prostą dowolnym narzędziem rysowniczym, należy kliknąć na obrazie w miejscu, gdzie powinno zacząć się pociągnięcie, a następnie przytrzymać Shift. Dopóki klawisz będzie przytrzymywany, widoczna będzie cienka linia prosta, łącząca punkt kliknięcia z kursorem. Ponowne kliknięcie na obrazie spowoduje pojawienie sie pociągnięcia w linii prostej. Operacja może być powtarzana (bez punktu kliknięcia) w celu utworzenia serii połączonych prostych.

Ctrl+Shift

Jednoczesne przytrzymanie obu klawiszy ustawia narzędzia w tryb ograniczonej prostej. Efekt jest podobny do tego, uzyskiwanego przy pomocy Shift, jednak w tym wypadku linia prosta rysowana jest ze skokiem co 15°.

3.1.2. Opcje narzędzi

Rysunek 1.24. Opcje wspólne dla wszystkich narzędzi rysowniczych

Opcje wspólne dla wszystkich narzędzi rysowniczych

Wiele opcji jest wspólnych dla wszystkich narzędzi rysowniczych i zostały one opisane poniżej. Opcje, charakterystyczne dla jednego narzędzia lub niewielkiej ich grupy opisano w rozdziałach poświęconych danemu narzędziu.

Tryb

Lista trybów pozwala na wybór trybu nanoszenia koloru. Opcja ta wyświetlana jest dla wszystkich narzędzi rysowniczych, ale dostępna jest jedynie dla narzędzi tej grupy oraz Stalówki i Klonowania. Lista wszystkich trybów znajduje się na . W gruncie rzeczy tryby te mają takie samo działanie, jak kombinacja trybów warstw w oknie Warstw. Najłatwiej to sobie wyobrazić, przyjmując że kolor nanoszony jest na warstwę pomocniczą powyżej warstwy aktywnej, a tryb warstwy pomocniczej jest taki sam jak wybrany tutaj. Jednakże trzy tryby są szczególne:

  • Rysunek 1.25. Przykład trybu Przenikanie

    Przykład trybu Przenikanie

    Dwa pociągnięcia, zrobione Aerografem przy pomocy tego samego rozmytego pędzla. Z lewej strony - tryb zwykły, po prawej - tryb przenikanie.


    W tym przydatnym trybie, szary odcień rozmytego pędzla określa nie ścisłość koloru, а możliwość zastosowania koloru. Sprawia to wrażenie niedbałych pociągnięć.

  • Z tyłu

    Rysunek 1.26. Przykład trybu „Z tyłu

    Przykład trybu Z tyłu
    Przykład trybu Z tyłu

    Tryb ten ma zastosowanie jedynie dla warstw z kanałem alfa. Nanosi on kolor tylko na nieprzezroczyste części warstwy: im niższa jest wartość przezroczystości, tym więcej będzie koloru. Dlatego też rysowanie na nieprzezroczystym obszarze nie będzie miało żadnego efektu, a na przezroczystym - efekt nie będzie się odróżniał od trybu zwykłego. Efekt zawsze zwiększa krycie.

  • Z tyłu

    Rysunek 1.27. Przykład trybu „Z tyłu

    Przykład trybu Z tyłu
    Przykład trybu Z tyłu

    Tryb ten usuwa kolor pierwszoplanowy, zamieniając go na częściową przezroczystość. Zachowuje się on podobnie jak Kolor kanału alfa, ale tylko na obszarze pod pociągnięciem. Tryb stosuje się dla warstwy z kanałem alfa. W przeciwnym wypadku zachowuje się jak tryb zwykły.

Krycie

Opcja ta określa stopień przezroczystości dla pędzla. Aby zrozumieć mechanizm jego działania, należy wyobrazić sobie, że narzędzie tworzy warstwę przezroczystą powyżej warstwy aktywnej i pracuje na tej warstwie. Zmiana wartości krycia w opcjach narzędzia daje taki sam efekt, jak zmiana przezroczystości warstwy wierzchniej. Opcja ta określa „siłę” wszystkich narzędzi rysowniczych, a nie tylko tych rysujących na warstwie aktywnej. W przypadku Gumki, im wyższa jest wartość krycia, tym uzyskana przezroczystość będzie większa, chociaż może się to wydawać nielogiczne.

Pędzel

Opcja określa, w jakim stopniu narzędzie wpływa na obraz i w jaki sposób nanoszone jest pociągnięcie. W programie GIMP dostępnych jest kilka typów pędzli. Zostały one opisane na Pędzle. Lista pędzli wygląda tak samo dla wszystkich narzędzi rysowniczych, za wyjątkiem Stalówki, która posiada własny. Kolory mają znaczenie tylko dla narzędzi takich jak: Ołówek, Pędzel i Aerograf. Dla pozostałych narzędzi rysowniczych ważna jest tylko intensywność.

Skala

Opcja pozwala precyzyjnie określić rozmiar pędzla. W tym celu można użyć przycisków strzałek do zmiany wartości o ±0.01 lub klawiszy Page-Up i Page-Down do zmiany wartości o ±0.05.

Czułość nacisku

Opcja ta ma sens tylko podczas pracy z tabletem. Pozwala on określić, które opcje narzędzia będą zależne od nacisku piórka na tablet. Dostępne są nastepujące opcje: krycie, twardość, tempo, rozmiar i kolor. Można wybrać dowolne z nich, ich efekty nakładają się. Nie wszystkie opcje mają wpływ na wszystkie narzędzia.

Krycie

Efekty tej opcji są opisane powyżej.

Twardość

Opcja ta ma wpływ na pędzle z rozmytymi krawędziami. Zaznaczenie pola powoduje, że im większy nacisk, tym ciemniejsze będą rozmyte części pociągnięcia.

Tempo

Opcja ta ma wpływ na na Aerograf, Rozmywanie / Wyostrzanie i Rozsmarowywanie. Efekt zależny jest od czasu. Przy zwiększeniu nacisku, narzędzia pracują szybciej.

Rozmiar

Opcja ma wpływ na narzędzia zależne od nacisku. Zaznaczenie pola pola powoduje, że zwiększenie nacisku zwiększa obszar obejmowany przez pędzel.

Kolor

Opcja ma zastosowanie dla Ołówka, Pędzla i Aerografu jedynie w przypadku używania koloru z gradientu. Mocniejszy nacisk powoduje wybranie koloru z wyższej części gradientu.

Zanikanie

Wybór opcji powoduje, że pociągnięcie stopniowo blaknie na określonej długości. Łatwo to sobie wyobrazić w przypadku narzędzi służących do rysowania, jednak opcja ta ma wpływ na wszystkie narzędzia rysownicze. Opcja jest równoznaczna ze zwiększeniem przezroczystości pociągnięcia w miarę przesuwania kursora. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku pracy na tablecie, opcja ta nie ma wpływu na nacisk pędzla.

Drganie

Odstępy” w pociągnięciach pędzla sprawiają, że pociągnięcia tworzone są z następujących po sobie kształtów pędzla. Gdy odstępy są bardzo małe końcowy rezultat przypomina ciągłą linię. W tym wypadku kształty pędzla rozrzucane są na odległość określoną przez suwak Liczność.

Rysunek 1.28. Przykłady „Drgania

Przykłady Drgania

Od góry do dołu: bez drgania, drganie = 1, drganie = 4.


Przyrostowe

Jeśli pole nie jest zaznaczone, efekt pociągnięcia jest zależny od przezroczystości, a ponowne przeciągnięcie pędzla na tym samym miejscu nie zmieni go. Wybór pola powoduje dodanie koloru po ponownym przejściu pedzla na tym samym miejscu. Wartość przezroczystości nie może jednak przekroczyć wartości opcji przezroczystości. Opcja ta jest dostępna dla wszystkich narzędzi rysowniczych oprócz tych posiadających opcję „Tempo”, gdyż opcja ta powoduje zwiększenie efektu. Więcej informacji można znaleźć na .

Gradient

Rysunek 1.29. Opcje gradientu dla narzędzi rysowniczych

Opcje gradientu dla narzędzi rysowniczych

Zamiast używania koloru pierwszoplanowego (pokazanego w obszarze kolorów na pasku narzędzi), można rysować gradientem zaznaczając pole „Użyj koloru z gradientu”. Da to skalę kolorów, płynnie przechodzących po trajektorii pociągnięcia. Więcej informacji na Gradienty.

Gradient posiada następujące opcje:

Gradient

Pokazuje aktywny gradient. Kliknięcie przycisku powoduje rozwinięcie listy pozwalającej na wybór gradientu.

Оdwróć

Zazwyczaj pociągnięcie rozpoczyna się od koloru z lewej strony gradientu, stopniowo przechodząc do koloru znajdującego się po jego prawej stronie. Zaznaczenie pola Odwróć, sprawia, że pociągnięcie jest rysowane od prawej do lewej strony gradientu.

Długość

Opcja wskazuje długość, na której będzie rozciągnięte jedno pociągnięcie kolorem z gradientu. Domyślna jednostką miary jest piksel, ale można wybrać inną korzystając z rozwijanej listy.

Okresowość

Rysunek 1.30. Ilustracja efektów trzech rodzajów okresowości gradientu, przy wykorzystaniu gradientu Abstract 2.

Ilustracja efektów trzech rodzajów okresowości gradientu, przy wykorzystaniu gradientu Abstract 2.

Gradient Abstract 2

Ilustracja efektów trzech rodzajów okresowości gradientu, przy wykorzystaniu gradientu Abstract 2.

Brak

Ilustracja efektów trzech rodzajów okresowości gradientu, przy wykorzystaniu gradientu Abstract 2.

Fala piłokształtna

Ilustracja efektów trzech rodzajów okresowości gradientu, przy wykorzystaniu gradientu Abstract 2.

Fala trójkątna


Opcja ta określa, jak będzie zachowywało się pocią300gnięcie po przekroczeniu wybranej długości. Możliwe są trzy warianty: „Brak” oznacza, że do końca pociągnięcia będzie wykorzystywany kolor z końca gradientu; „Fala piłokształtna” oznacza, że gradient zacznie się od początku, powodując przerwanie ciągłości; „Fala trójkątna” gradient będzie rysowany w odwrotnym kierunku niż poprzedni i tak ciągle aż do końca pociągnięcia.